Hieronder beschrijf ik enkele behandelmethoden die ik vaak inzet. Vaak kies ik voor een combinatie van methoden, waarbij ik het belangrijk vind om aan te sluiten bij jouw of jullie voorkeuren.
Gesprekstherapie: cliëntgericht- en experiëntieel
Een cliëntgerichte en experiëntiële aanpak staat bij mij voorop. Met ‘cliëntgericht’ wordt bedoeld dat ik ervan uitga dat jij als cliënt weet wat voor jou belangrijk is en dat de antwoorden op de vragen en problemen waarmee je rondloopt bij jou vandaan zullen komen. Mijn taak is het dus niet om je opdrachten te geven of aan jou te vertellen hoe het zit, maar om je te helpen je eigen antwoorden te vinden.
Een andere term voor experiëntieel is proces- en ervaringsgericht. Praten en denken zijn heel belangrijke vaardigheden, maar in een therapiesessie let ik er goed op dat praten en denken verbonden zijn met je fysieke en emotionele ervaring. Ik zal je of jullie dus aanmoedigen om in verbinding te komen of blijven met al die verschillende lagen.
Somatic experiencing
Somatic experiencing (SE) is een lichaamsgerichte benadering van therapie die vanaf de jaren ’70 is ontwikkeld door Peter Levine. Hij legde belangrijke verbanden tussen de wijze waarop dieren omgaan met overweldigende gebeurtenissen en de manieren waarop mensen dat doen. Zijn visie is dat psychische en lichamelijke klachten in veel gevallen het gevolg zijn van onverwerkt trauma, en hij ontdekte verschillende manieren waarop trauma’s alsnog verwerkt kunnen worden.
Somatic Experiencing is dus een traumagerichte behandelmethode. Trauma’s kunnen ontstaan na grote, ingrijpende gebeurtenissen, maar ook na kleinere, meer onopvallende vervelende voorvallen. Je zou kunnen zeggen dat een trauma kan optreden na elke gebeurtenis die naar was en waarbij er niemand was om je voldoende te steunen bij het incasseren en verwerken van die nare gebeurtenis. Trauma’s kunnen op één enkel moment ontstaan, maar ook in de loop van een langere periode, als vervelende dingen steeds opnieuw gebeuren. Je kan ook een trauma oplopen omdat dingen níet gebeurden: als je bijvoorbeeld te weinig steun, vriendelijke aandacht of hulp kreeg op belangrijke momenten of van belangrijke mensen in je omgeving.
In SE-therapie gaat de aandacht naar zowel cognitieve, lichamelijke, emotionele, systemische, gedragsmatige als zintuigelijke factoren, en wordt de cliënt geholpen om hierin weer zinvolle verbanden te leggen. Dit helpt het zenuwstelsel van de cliënt om vastgehouden spanning te ontladen en blokkades te doorbreken, en weer tot een toestand van alerte ontspanning te komen.
Brainspotting
Brainspotting is een vrij nieuwe behandelmethode voor het verwerken van trauma’s, die ontwikkeld is door David Grand. Brainspotting maakt heel handig gebruik van het natuurlijke mechanisme van je lichaam om na vervelende gebeurtenissen te ontladen en herstellen. De methode is non-verbaal: daarmee wordt bedoeld dat het tijdens de behandeling niet nodig is om te praten over de dingen die je hebt meegemaakt (maar praten mag en kan wel, als je dat prettig vindt).
Brainspotting staat bekend als een traumatherapie. Het is voor de werkzaamheid van brainspotting niet nodig dat je precies weet wat je hebt meegemaakt waardoor je last van een trauma lijkt te hebben. In sommige gevallen hebben we één of enkele sessies nodig om het grootste deel van de traumatische lading van een gebeurtenis af te halen. Soms is er meer tijd nodig: dat zal het geval zijn bij meer ingrijpende gebeurtenissen of als blijkt dat ook andere, eerdere of latere, gebeurtenissen nog van invloed zijn. Als je graag wilt weten hoe een sessie brainspotting verloopt dan leg ik je dat graag uit. Je kunt daarvoor contact met me opnemen.
Via deze link vind je meer (Engelstalige) informatie over brainspotting, en via deze link kom je bij een Nederlandse website met (toch vooral Engelstalige) informatie. Collega-psycholoog Dirk Jan Versluis heeft een website met veel goede uitleg over brainspotting gemaakt. Die kun je via deze link bekijken.
Internal Family Systems
Internal Family Systems (IFS) is vanaf de jaren ’80 ontwikkeld door Richard C. Schwartz. Bij IFS staat voorop dat in ieder mens verschillende delen actief zijn, die als het goed is allemaal een waardevolle bijdrage leveren aan ons welzijn. Problemen kunnen ontstaan als één of meerdere van die delen na vervelende gebeurtenissen of periodes vast blijven zitten in bepaald gedrag. Vaak was dat gedrag in eerste instantie nodig om vervelende situaties te overleven of doorstaan, maar wordt het later overbodig en gaat het in de weg zitten.
Het mooie van de IFS-methode is dat het heel veel handvatten geeft om met deze delen in contact te komen en ze te helpen om hun niet-helpende gedrag los te laten en weer ontspannen en constructief mee te draaien in onze binnenwereld. Ook zorgt het dat er verwerking kan optreden op soms heel diepliggend niveau, bij delen die soms al op heel jonge leeftijd ervoor hebben gekozen of zich gedwongen voelden om zich terug te trekken en daarom niet meer verder hebben kunnen ontwikkelen.
Focussing en mindfulness
Focussing is een methodiek die erom draait contact te maken met de eigen binnenwereld op een accepterende, onderzoekende en nieuwsgierige manier, waardoor je een ruimte creëert waarin innerlijke veranderingen meer vanzelfsprekend kunnen plaatsvinden. De ontwikkeling van focussing is begonnen bij Eugene Gendlin, en ik heb me vooral laten inspireren door Ann Weiser Cornell, Barbara McGavin en Kathy McGuire.
Ook Tara Brach is een belangrijke inspiratiebron voor mij. Zij is een Amerikaanse psychotherapeute en meditatie/mindfulnesstrainer die meerdere inspirerende boeken heeft geschreven. Je kunt haar meditaties en “teachings” vinden op haar website (https://www.tarabrach.com/), op youtube en op spotify. Haar RAIN-methode combineert elementen van mindfulness, focussing en zelfcompassie.